💊Basic IV Fluid Management💊 पार्ट १०

 💊Basic IV Fluid Management💊

पार्ट १०

( ©️ You can forward my posts with my name and without editing any content of it)

🌹डॉ पद्मनाभ केसकर
EMS Instructor , Ruby Hall Clinic , Pune
Mobile- 9762258650

🥀Hypotonic Fluids 🥀

🍁ज्या फ्लुइड ची ओस्मोलॅरिटी २५० meq / L च्या पेक्षा कमी असते त्या फ्लुइड ना हायपोटॉनिक फ्लुइड असे म्हणतात . थोडक्यात Intracellular फ्लुइड पेक्षा कमी ओस्मोलॅरिटी असलेल्या फ्लूइड्स ना हायपोटॉनिक फ्लुइड असे म्हणतात .

🍁उदा. ०.४५ % NaCl ( हाफ नॉर्मल सलाईन ) , ०.३३ % NaCl , २.५ % Dextrose

*NB* - D5 % हे फ्लुइड जरी Isotonic म्हणून गणले जात असले तरी ( कारण ओस्मोलॅरिटी = २५२ meq/ L )
तरी त्याची action मात्र हायपोटॉनिक फ्लुइड सारखीच होते .

🍁Hypotonic फ्लुइड ची movement कशी होते ?🍁

©️ Dr Padmanabh Keskar

☘कोणतेही हायपोटॉनिक फ्लुइड पेशंटला दिले असता ते व्हेसल मध्ये राहत नाही कारण एकतर पार्टीकल चा साईझ हा Vascular pore पेक्षा छोटा असतो त्यामुळे ते व्हेसल च्या बाहेर Interstitial space मध्ये येते .

🌿आता सेल च्या आत- intracellurar फ्लुइड ची ओस्मोलॅरिटी हि २७० आहे तर सेल च्या बाहेर Hypotonic फ्लुइड ची ओस्मोलॅरिटी हि २५० पेक्षा कमी आहे त्यामुळे आता आपल्या ओस्मोलॅरिटी च्या नियमाप्रमाणे Fluid will move from low to high concentration म्हणजेच फ्लुइड शिफ्टिंग हे Extracellular to Intracellular होईल . त्यामुळे सेल बाहेरील फ्लुइड हे सेल च्या आतमध्ये जाईल व सेल फुगेल , सेल swollen होईल .. cellular oedema वाढेल .

☘म्हणून Hypotonic फ्लूइड्स दिल्यानंतर Intracellular फ्लुइड चा कन्टेन्ट वाढतो तर Extracellular कन्टेन्ट कमी होतो , Vascular फ्लुइड कन्टेन्ट कमी होत असल्याने हि फ्लूइड्स पेशंट शॉक मध्ये असताना व पेशन्ट Hypotension मध्ये असताना कधीही वापरू नयेत .

©️ Dr Padmanabh Keskar

🌿तसेच Hypotonic फ्लुइड च्या अतिरिक्त वापराने पेशंटला हायपोनॅट्रेमिया ( Reduced सोडियम लेवल इन ब्लड ) होऊ शकतो त्यामुळे Hypotonic फ्लुइड चा वापर जपून करावा .

☘तसेच हेड इंज्युरी मध्ये Hypotonic फ्लूइड्स वापरल्याने सेरेब्रल एडिमा वाढण्याची शक्यता असते त्यामुळे त्याचा वापर करू नये . Commonly used Fluid such as 5 %Dextrose is contraindicated in Head injury as it enters inside cell .

🌿Hypotonic solutions are used when the cell is dehydrated and fluids need to be put back intracellularly. 

©️ Dr Padmanabh Keskar

☘Watch out for depleting the circulatory system of fluid since you are trying to push extracellular fluid into the cell to re-hydrate it. Never give hypotonic solutions to patient who are at risk for increased cranial pressure (can cause fluid to shift to brain tissues ), extensive burns , trauma (already hypovolemic) etc. because you can deplete their fluid volume.

🥀Dextrose 5 % in water ( D 5 %)🥀

☘D5W या Solution चा ph ४.३ आहे .

🌿D5W म्हणजे 5 gm ग्लुकोज १०० ml पाण्यात विरघळून केलेले द्रावण .

☘या फ्लुइड ची ओस्मोलॅरिटी - २५२ mOsmol/ L इतकी आहे . म्हणजे आपल्या डेफिनेशन प्रमाणे हे Isotonic फ्लुइड झाले .

©️ Dr Padmanabh Keskar

🌿पण हे borderline फ्लुइड आहे ... २५० च्या वर ओस्मोलॅरिटी असेल तर Isotonic फ्लुइड आणि २५० पेक्षा
कमी ओस्मोलॅरिटी असेल तर Hypotonic फ्लुइड . आणि D5 ची ओस्मोलॅरिटी २५२ ....

😃.....म्हणजे बेळगाव प्रश्नासारखे झाले .. महाराष्ट्र म्हणतो मराठी लोक जास्त म्हणून बेळगाव आमचे आणि कर्नाटक म्हणतो आमच्या हद्दीत आहे म्हणून आमचे ! ...

☘तर D5 % हे जरी Isotonic फ्लुइड असले तरी जेव्हा ते शरीरात जाते तेव्हा सुरुवातीला ते Isotonic असते पण काही वेळाने त्यातील Dextrose मेटाबॉलिझ झाल्यावर त्याची ओस्मोलॅरिटी अजून खाली येते व ती २५० च्या खाली घसरते व मग ते हायपोटॉनिक फ्लुइड प्रमाणे कार्य करते . D5 % is not true Hypotonic fluid .

🍁D5 % कधी वापरावे ? ( Indications )🍁

©️ Dr Padmanabh Keskar

🌸Used to correct Hypoglycaemia.

🌺Used to correct dehydration and to provide nutrition along with NS .

🌸Dextrose 5% in water is also given for nutritional support to patients who are unable to eat because of illness, injury, or other medical condition .

🌺It is used when there is water loss without electrolyte loss that may occur in fever, hyperthyroidism .

🌸Used to correct Hyperkalemia ( Raised potassium level )- Glucose - Insuline drip . ©️ Dr Padmanabh Keskar

🌺It is used to correct mild Hypernatremia ( Raised sodium level )

🌸D5 % मुळे फक्त फ्लुइड रिप्लेसमेंट होत नाही तर Energy पण मिळते - किती ?- १७० kcal/ L

🍁D 5 % साईड इफेक्ट्स / Precautions🍁

©️ Dr Padmanabh Keskar

🌷D5W हे सेल च्या आत जात असल्याने त्यामुळे Cellular oedema होतो त्यामुळे हेड इंज्युरी च्या पेशंट मध्ये हे फ्लुइड वापरल्याने सेरेब्रल एडिमा होण्याची शक्यता असते .

🌷Dextrose 5 % ( D5W ) ने पेशंट ला वॉटर व कार्बोहैड्रेट्स ( Energy - १७० kcal / L ) मिळते पण या फ्लुइड मध्ये कोणतेही इलेक्ट्रोलाइट्स नाहीत त्यामुळे इलेक्ट्रोलाइट्स लॉस असेल तर या फ्लुइड चा उपयोग होत नाही .

🌷जर जास्ती प्रमाणात D5 वापरले तर पेशंटला Hyponatremia होण्याची तसेच Hyperglycemia होण्याची शक्यता असते . तसेच oedema होण्याची शक्यता असते.

🌷D5W हे ब्लड प्रॉडक्ट्स देत असताना same IV line मधून देऊ नये कारण त्यामुळे ब्लड clots होण्याची शक्यता असते .

🌷जास्ती प्रमाणात केवळ D5W वापरल्याने पेशंटला Hypokalemia होण्याची शक्यता असते .( Dilution इफेक्ट )

( ©️ You can forward my posts with my name and without editing any content of it)

🌹डॉ पद्मनाभ केसकर
EMS Instructor , Ruby Hall Clinic , Pune
Mobile 9762258650